Polen staat voor een beslissing: wie wordt de volgende president?
Polen zal op 1 juni 2025 een nieuwe president kiezen tussen Rafal Trzaskowski en Karol Nawrocki – een mijlpaal in de verkiezingen.

Polen staat voor een beslissing: wie wordt de volgende president?
Vandaag, 1 juni 2025, bevindt Polen zich op een cruciaal keerpunt: er zal een nieuwe president worden gekozen in een spannende tweede verkiezingsronde. In de laatste peilingen stonden de liberale kandidaat Rafal Trzaskowski en de rechtse conservatieve Karol Nawrocki voor het hoogste ambt in de staat. Luidruchtig Zuid-Duitse krant De twee zijn vrijwel met elkaar verbonden, wat de verkiezingen markeert als een richtinggevende keuze voor het diep verdeelde Polen.
Trzaskowski, de liberale burgemeester van Warschau, behaalde 31,3% van de stemmen in de eerste ronde, terwijl Nawrocki, een weinig bekende historicus, 29,5% kreeg. BBC gerapporteerd. Ruim 67% van de kiezers nam deel aan de eerste ronde. In de uiteindelijke beslissing krijgt Trzaskowski de steun van de pro-Europese premier Donald Tusk, terwijl Nawrocki de steun krijgt van de rechts-conservatieve PiS. Een overwinning voor Nawrocki zou het voor Tusk moeilijker kunnen maken om te regeren en zelfs tot vervroegde verkiezingen kunnen leiden.
Politieke uitdagingen
In de verkiezingscampagne valt de desillusie over de politiek op: ruim 21% van de kiezers stemde in de eerste ronde op rechts-extremistische kandidaten. Dit zou kunnen betekenen dat de aanhangers van de geëlimineerde rechts-extremistische kandidaten vooral Nawrocki zullen steunen bij de tweede verkiezingsronde. Hij veroorzaakte tijdens de verkiezingscampagne herhaaldelijk opschudding door te waarschuwen voor een verlies van de Poolse soevereiniteit door de EU. Zijn aanhangers uit plattelandsgebieden roepen op tot een terugkeer naar traditionele waarden en minder invloed van de EU.
Aan de andere kant staat Trzaskowski, die zich sterk maakt voor LHBT-rechten en vooral stedelijke kiezers aanspreekt. Zijn politieke doelstellingen omvatten onder meer de liberalisering van de abortuswetten en hervormingen in de rechterlijke macht. Maar hij constateerde ook dat zijn steun in de peilingen niet aan de verwachtingen voldeed, ook al werd hij vóór de verkiezingen als favoriet beschouwd.
Geopolitieke dimensies van de verkiezingen
Tegelijkertijd zullen de presidentsverkiezingen ook worden beïnvloed door de geopolitieke situatie. Polen heeft als EU-lid sinds 2004 een voortdurende ontwikkeling doorgemaakt en is van plan 4,7% van zijn bbp in defensie te investeren, vooral in de context van de oorlog in Oekraïne. Onder het motto “Veiligheid, Europa!” Het land richt zich op militaire en economische veiligheid en steunt Oekraïne. De oorlog in Oekraïne heeft het militaire belang van Polen vergroot, aangezien het Poolse leger meer soldaten heeft dan de Bundeswehr: in totaal 206.000.
Onlangs heeft Polen ook het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie overgenomen, wat eveneens bijdraagt aan de huidige politieke dynamiek. Dit voorzitterschap van de Raad komt in een moeilijke geopolitieke tijd, gekenmerkt door zowel de Russische agressieoorlog als de situatie in het Midden-Oosten. Premier Tusk plant talloze evenementen om Polen te positioneren als een actieve speler in de EU en zijn eigen politieke agenda te promoten, terwijl hij tegelijkertijd de medische, energie- en economische veiligheid in Europa waarborgt. Het Federaal Agentschap voor Burgereducatie beschouwt dit voorzitterschap als een kans om EU-projecten op het gebied van defensie- en migratiebeleid resoluut vooruit te helpen.
In deze turbulente politieke constellatie is het onzeker welke richting Polen zal inslaan. De tweede ronde tussen Trzaskowski en Nawrocki zal niet alleen gevolgen hebben voor de interne aangelegenheden van het land, maar ook verstrekkende gevolgen hebben voor de betrekkingen met Europa en daarbuiten. Vandaag zullen de stemmen van de kiezers beslissen of Polen zich in een pro-Europese richting blijft bewegen of dat nationalisme belangrijker wordt.